KONTAKT

 

Telefon:

E-mail:janjacekpoltorak@wp.pl

Strona www:janeklechicki.jimdo.com

Irena Borowska

 

Ok . 1907 Kraków 

17.03.1944 Warszawa

 

Aktorka dramatyczna

Córka Janiny i Mariana Borowskich, doktora praw i pracownika administracji państwowej w Krakowie. Matka Ireny Borowskiej  na początku stulecia była bohaterką dwóch poważnych skandali obyczajowych , które miały wpływ na dalsze życie Ireny Borowskiej . Oddana przez matkę do domu państwa Bujwidów , znanej i szanowanej krakowskiej rodziny , gdzie spędziła całe dzieciństwo. Jako dziecko uczyła się w domu pod okiem Stefanii Sempałowskiej , następnie ukończyła jedno z krakowskich gimnazji.

Już w młodości zdradzała duże  zdolności aktorskie.

W 1925 zdała egzamin maturalny. Opiekunowie Borowskiej chcieli by podtrzymała ich tradycję rodzinną i dalszą naukę poświęciła studiom medycznym . Marzeniem Ireny był  teatr , co wywołało ostry sprzeciw jej opiekunki. Konsekwencją tej decyzji  było opuszczenie Krakowa , ską udała się na studia teatralne do Warszawy. Uczęszczała na kursy dramatyczne prowadzone przez Aleksandra Zelewrowicza, oraz na zajęcia w Reducie, gdzie rad aktorskich udzielał jej Juliusz Osterwa.

W 1929 roku ukończyła Oddział Dramatyczny przy Konserwatorium Muzycznym w Warszawie.

Po ukończeniu szkoły  została zaangażowana na krótko do teatrów  lwowskich , gdzie  zagrała kilka ról , m.in. Hermina  w Śnie nocy letniej  (W. Shakespeara ) w reż. E.Wiercińskiego, Ewa w Dziadach( A. Mickiewicza ) w reż. L.Schillera.

W 1933 roku powróciła do Warszawy , gdzie dostała angaż do Teatru Polskiego  i Małego . Na stołecznych scenach pozostała do wybuchu drugiej wojny światowej , tworząc szereg kreacji aktorskich  m.in.  Eleonora w Sprawie Dantona (S.Przybyszewskiej )w reż. A.Zelwerowicza , Laura w Kordianie ( J.Słowackiego) w reż. L.Schillera , oraz Augustynka w Lecie w Nohant        ( J.Iwaszkiewicza), Kora w Nocy Listopadowej (S.Wyspiańskiego). Sezon 1939 przyniósł aktorce kolejny sukces. W Teatrze Polskim odbyła się premiera sztuki pt. Koleżanki autorstwa Stefana Krzywoszewskiego , w reż. Z.Ziembińskiego. Przedstawienie miało niesłychaną frekwencję, Borowskiej towarzyszyły  na scenie Nina Andrycz i Irena Malkiewicz – Domańska . Aktorki zebrały wiele pochlebnych recenzji  .  Rolę Ireny Borowskiej tak opisywała ówczesna prasa „(…)uroczo wygladająca i zabawna , dała swojej bohaterce dużo werwy i oryginalności.

Pod koniec lat  30 – tych często wystepowała w warsztatach dyplomowych Państwowego Instytutu Sztuki Teatralnej  ( m.in. w sztuce  - Jutro  J. Conrada w reż. J. Wyszomirskiego )

Na sezon 1939/1940 miała nadal wchodzić w skład Teatru Polskiego w Warszawie.

Po wybuchu wojny , znalazła się na terenach  wschodniej Polski. Wraz z bliskimi , próbowała przekroczyć granicę polsko – litweską , jednak w ostatniej chwili rozmyśliła się. Przyłączyła się do jednego z odziałów wojska polskiego , z którym dotarła do Grodna. W mieście spotkała Andrzeja Szalawskiego , dzieki któremu znalazła się w zespole teatralnym Aleksandra Węgierki. W niedługim czasie zespół ten przeniósł się do Białegostoku. Natępnie wspólnie z Szalawskim , aktorka powróciła do stolicy. Gdy dotarła na miejsce, okazało się , że jej mieszkanie  zajmują „dzicy lokatorzy”. Zabrała ze sobą jedynie , kilka ubrań, które pozostawiła, uchodząc z ludnością cywilną we wrześniu 1939 roku. Zamieszkała na ulicy Suchej u bliskich znajomych. Podczas pobytu w Warszawie  nie uczestniczyła w jawnym życiu teatralnym , występowała często w prywatnych wieczorach artystycznych , ponadto pracowała jako ekspedientka w sklepie spożywczym przy ulicy Polnej.

W dniu 17 marca 1944 roku została zastrzelona przez niewyjaśnionych sprawców w swoim warszawskim mieszkaniu . jedna z wersji głosi, iż aktorkę zastała zastrzelona przez ludzi związanych z NKWD, gdyż jej partner życiowy Jerzy Niezbrzycki v. Ryszard Wraga był wrogiem ustroju państwowego Związku Radzieckiego.

 

 

Irena Borowska Kordian  ( Lwów ) 1935
Irena Borowska Kordian ( Lwów ) 1935

Note: Please fill out the fields marked with an asterisk.

Comments: 0